W dniu 12 marca 2022 r. weszła w życie ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.
Ustawa ta wprowadziła szereg przepisów normujących i ułatwiających życie uchodźcom z Ukrainy oraz procedur uproszczonych dla pracodawców.
Poniżej zostały przedstawione najważniejsze zmiany dotyczące funkcjonowania rynku pracy z uwzględnieniem na nim obecności obywateli Ukrainy.
Pobyt:
Pobyt uznaje się za legalny gdy:
- Obywatel Ukrainy wjechał legalnie do naszego kraju od dnia 24 lutego 2022 i deklaruje zamiar pozostania. Pobyt uznaje się za legalny w okresie 18 miesięcy licząc od dnia 24 lutego 2022 r.
- Jest obywatelem Ukrainy legalnie przebywającym w Polsce (przed 24 lutym 2022 r.)
- Wjazd obywatela Ukrainy do Polski może zostać zarejestrowany przez komendanta placówki Straży Granicznej podczas kontroli granicznej. W innym przypadku Komendant Główny Straży Granicznej rejestruje pobyt obywatela Ukrainy na jego wniosek złożony nie później niż 60 dni od dnia wjazdu na terytorium RP
- Wyjazd obywatela Ukrainy z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na okres powyżej 1 miesiąca pozbawia go legalnego pobytu ustanowionego w/w/ ustawą
Praca:
- Obywatel Ukrainy, który posiada legalny pobyt w Polsce może podjąć legalnie pracę u każdego pracodawcy w naszym kraju bez żadnych dodatkowych formalności
- Podmiot powierzający wykonywanie pracy obywatelowi Ukrainy ma obowiązek powiadomienia o zatrudnieniu w terminie 14 dni od dnia podjęcia pracy, powiatowy urząd pracy, przez stronę: www.praca.gov.pl – Usługi Elektroniczne Urzędów Pracy – Zatrudnianie Cudzoziemców- Powiadomienie o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy
- Obywatel Ukrainy, który wcześniej legalnie pracował (na podstawie oświadczenia lub zezwolenia) w Polsce nie musi robić nic by dalej móc legalnie pracować u tego pracodawcy. Jeśli chce zmienić pracodawcę nie potrzebuje do tego żadnego zezwolenia. Wystarczy zgłoszenie pracodawcy opisane powyżej
Rejestracja:
- Obywatel Ukrainy przebywający w Polsce legalnie może zarejestrować się jako osoba bezrobotna lub poszukująca pracy - w tym celu musi potwierdzić swoją tożsamość
- Rejestracji mogą dokonywać również osoby w wieku 60+ w przypadku kobiet i 65+ w przypadku mężczyzn
- Obywatele Ukrainy zarejestrowani w urzędzie pracy mogą korzystać ze wszystkich form aktywizacji zawodowej - tak jak obywatele naszego kraju
- Obywatele Ukrainy mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na takich zasadach jak obywatele polscy, pod warunkiem posiadania nr PESEL
Każdy obywatel Ukrainy, który znalazł się w Polsce od 24 lutego ma zagwarantowany dostęp do publicznego systemu ochrony zdrowia, na tych samych zasadach co obywatele polscy. Oznacza to, że bez przeszkód za darmo może korzystać z podstawowej opieki zdrowotnej, ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, wszelkich zlecanych badań diagnostycznych oraz leczenia szpitalnego
Nie ma konieczności rejestrowania się w urzędzie pracy tylko w celu uzyskania uprawnień do bezpłatnego leczenia.